1.0 Είμαστε τελικά σπορά της τύχης ?
Η αποδοχή κάτι τέτοιου ανατρέπει κάθε τελεολογική αντίληψη, αφαιρεί από την σκέψη μας την δυνατότητα να θεωρήσουμε ότι όλα, ο άνθρωπος, το άτομό μας έγιναν για να εξυπηρετήσουν κάποιο σκοπό. Δημιουργεί ένα παράξενο συναίσθημα κενότητας στον σημερινό άνθρωπο, γι’ αυτό και ο σημερινός άνθρωπος την τυχαιότητα την αποφεύγει, την αγνοεί, την απορρίπτει. Όσοι θεωρούν τον εαυτό τους και την ατομικότητα τους κάτι διαφορετικό κάτι ξεχωριστό από τον Κόσμο γύρω μας, αδυνατούν να αποδεχθούν ότι δεν υπάρχει τελικά κάποιος σκοπός για τον οποίο υπάρχουν , κάτι που εξυπηρετούν, ότι οι καλές πράξεις τελικά δεν αμείβονται και οι κακές δεν τιμωρούνται με τον ένα ή άλλο τρόπο.
Αυτή η σχισματική θεώρηση της σχέσης Εγώ – Κόσμος, η αντικειμενοποίηση του κόσμου δηλαδή, δημιουργεί και ένα σχεδόν αξεπέραστο εμπόδιο στην φιλοσοφία του σύγχρονου κόσμου, από την Αναγέννηση και μετά. Εάν δηλαδή δεν αποδεχθούμε ότι είμαστε αναπόσπαστο μέρος του Κόσμου μπαίνει το άλυτο πρόβλημα της αντίθεσης μεταξύ των φυσικών νόμων της αιτιότητας και της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου. Εάν δηλαδή οι φυσικοί νόμοι καθορίζουν τον Κόσμο και τα αίτια είναι απόλυτα υπεύθυνα για τα αποτελέσματα, τότε ο άνθρωπος και η θέληση του , η βούληση του, θα έπρεπε να είναι δέσμια σε αυτούς τους νόμους. Η λύση που συνήθως δίνεται είναι η παραφυσική πρόταση περί ψυχής και εξωκοσμικού & παραφυσικού θεού, λύση πολύ απλή και βολική , ή διαφορετικά το θέμα περιπλέκεται σε ατέρμονες συζητήσει και αναλύσεις και αμφίβολα αποτελέσματα.
Και όμως , η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι πολύ απλή αν θεωρήσουμε τον άνθρωπο και τον εαυτό μας αναπόσπαστο μέρος του Κόσμου, αν θεωρήσουμε και αποδεχθούμε ότι η θέληση μας και η βούληση μας είναι αναπόσπαστο μέρος του Κόσμου και των νόμων που τον διέπουν. Ότι δηλαδή η «ελεύθερη» βούληση μας συμπίπτει με τα του «Κόσμου τούδε» , «του αυτού απάντων». Δεν θα πρέπει να ανησυχούμε με αυτή την θεώρηση, καθ’ ότι η «αθανασία» μας έχει εξασφαλιστεί με τα έργα μας όποια και αν είναι αυτά. Η σύντομη παρουσία μας στον Κόσμο σφραγίζει αυτό τον κόσμο για πάντα. Ακόμα και οι πιο απλές πράξεις μας , μία πέτρα που κουνήσαμε , ένα λουλούδι που φυτέψαμε αλλάζουν την ροή του Κόσμου με ακαθόριστο τρόπο, άλλοτε με μικρά και άλλοτε με μεγάλα αποτελέσματα.
2.0 Τι είναι Τύχη ?
Είναι το αποτέλεσμα του Χάους που δεσπόζει στον Κόσμο. Αν ο Κόσμος χαρακτηριζόταν από κανονικότητες , περιοδικότητες και σταθερά συστήματα , φυσικά δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε για τυχαιότητα. Όλα θα ήταν προκαθορισμένα. Αρκεί να ανακαλύπταμε την «παγκόσμια εξίσωση» και το μέλλον όλων θα ήταν αναγνωρίσιμο και προκαθορισμένο. Το Χάος όμως που δεσπόζει ανατρέπει τέτοιες βεβαιότητες. Η κανονικότητες και τα περιοδικά και σταθερά συστήματα είναι οι ελάχιστες εξαιρέσεις. Το Χάος δεσπόζει. Το απόλυτο Χάος είναι απόλυτα ανατρεπτικό και διαλυτικό των μορφών , το περιορισμένο Χάος είναι η πηγή κάθε δημιουργίας. Το χάος που έχει μορφή, που τα ίχνη του μας δίνουν σχήμα , ακαθόριστο και θολό μεν αλλά σχήμα, ένα γεωμετρικό τόπο που μας δίνει την δυνατότητα της πιθανολογούμενης & στατιστικής προβλεψιμότητας, χωρίς όμως την σιγουριά της περιοδικότητας και της άκαμπτης σταθερότητας των γνωστών προβλημάτων που μας αρέσει να ασχολούμαστε με την επιστήμη. Το περιορισμένο χάος είναι η πηγή της δημιουργίας , τα σταθερά και απόλυτα προβλέψιμα συστήματα είναι στείρα, δεν μπορούν να δημιουργήσουν νέες μορφές αλλά απλά συντηρούν τον απαράλλαχτο εαυτό τους.
3.0 Μπορεί ο άνθρωπος να βασίζεται στην επιστήμη ?
τελικά μπορούμε να «ξέρουμε» ?
Αυτή η σχισματική θεώρηση της σχέσης Εγώ – Κόσμος, η αντικειμενοποίηση του κόσμου δηλαδή, δημιουργεί και ένα σχεδόν αξεπέραστο εμπόδιο στην φιλοσοφία του σύγχρονου κόσμου, από την Αναγέννηση και μετά. Εάν δηλαδή δεν αποδεχθούμε ότι είμαστε αναπόσπαστο μέρος του Κόσμου μπαίνει το άλυτο πρόβλημα της αντίθεσης μεταξύ των φυσικών νόμων της αιτιότητας και της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου. Εάν δηλαδή οι φυσικοί νόμοι καθορίζουν τον Κόσμο και τα αίτια είναι απόλυτα υπεύθυνα για τα αποτελέσματα, τότε ο άνθρωπος και η θέληση του , η βούληση του, θα έπρεπε να είναι δέσμια σε αυτούς τους νόμους. Η λύση που συνήθως δίνεται είναι η παραφυσική πρόταση περί ψυχής και εξωκοσμικού & παραφυσικού θεού, λύση πολύ απλή και βολική , ή διαφορετικά το θέμα περιπλέκεται σε ατέρμονες συζητήσει και αναλύσεις και αμφίβολα αποτελέσματα.
Και όμως , η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι πολύ απλή αν θεωρήσουμε τον άνθρωπο και τον εαυτό μας αναπόσπαστο μέρος του Κόσμου, αν θεωρήσουμε και αποδεχθούμε ότι η θέληση μας και η βούληση μας είναι αναπόσπαστο μέρος του Κόσμου και των νόμων που τον διέπουν. Ότι δηλαδή η «ελεύθερη» βούληση μας συμπίπτει με τα του «Κόσμου τούδε» , «του αυτού απάντων». Δεν θα πρέπει να ανησυχούμε με αυτή την θεώρηση, καθ’ ότι η «αθανασία» μας έχει εξασφαλιστεί με τα έργα μας όποια και αν είναι αυτά. Η σύντομη παρουσία μας στον Κόσμο σφραγίζει αυτό τον κόσμο για πάντα. Ακόμα και οι πιο απλές πράξεις μας , μία πέτρα που κουνήσαμε , ένα λουλούδι που φυτέψαμε αλλάζουν την ροή του Κόσμου με ακαθόριστο τρόπο, άλλοτε με μικρά και άλλοτε με μεγάλα αποτελέσματα.
2.0 Τι είναι Τύχη ?
Είναι το αποτέλεσμα του Χάους που δεσπόζει στον Κόσμο. Αν ο Κόσμος χαρακτηριζόταν από κανονικότητες , περιοδικότητες και σταθερά συστήματα , φυσικά δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε για τυχαιότητα. Όλα θα ήταν προκαθορισμένα. Αρκεί να ανακαλύπταμε την «παγκόσμια εξίσωση» και το μέλλον όλων θα ήταν αναγνωρίσιμο και προκαθορισμένο. Το Χάος όμως που δεσπόζει ανατρέπει τέτοιες βεβαιότητες. Η κανονικότητες και τα περιοδικά και σταθερά συστήματα είναι οι ελάχιστες εξαιρέσεις. Το Χάος δεσπόζει. Το απόλυτο Χάος είναι απόλυτα ανατρεπτικό και διαλυτικό των μορφών , το περιορισμένο Χάος είναι η πηγή κάθε δημιουργίας. Το χάος που έχει μορφή, που τα ίχνη του μας δίνουν σχήμα , ακαθόριστο και θολό μεν αλλά σχήμα, ένα γεωμετρικό τόπο που μας δίνει την δυνατότητα της πιθανολογούμενης & στατιστικής προβλεψιμότητας, χωρίς όμως την σιγουριά της περιοδικότητας και της άκαμπτης σταθερότητας των γνωστών προβλημάτων που μας αρέσει να ασχολούμαστε με την επιστήμη. Το περιορισμένο χάος είναι η πηγή της δημιουργίας , τα σταθερά και απόλυτα προβλέψιμα συστήματα είναι στείρα, δεν μπορούν να δημιουργήσουν νέες μορφές αλλά απλά συντηρούν τον απαράλλαχτο εαυτό τους.
3.0 Μπορεί ο άνθρωπος να βασίζεται στην επιστήμη ?
τελικά μπορούμε να «ξέρουμε» ?
